2025
Beata Legierska – Laureatka 50. Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”
O nagrodzie
Nagroda im. Oskara Kolberga jest najważniejszym wyróżnieniem w dziedzinie kultury ludowej w Polsce. Od początku przyznawana jest za całokształt twórczości, honoruje najwybitniejszych twórców, badaczy i popularyzatorów kultury ludowej, artystów działających w różnych regionach etnograficznych i dziedzinach wytwórczości.
Organizatorem Nagrody jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Realizację konkursu i uroczystej gali prowadzi Narodowy Instytut Muzyki i Tańca we współpracy z Muzeum Wsi Radomskiej i Muzeum im. Oskara Kolberga. W procedurze wyboru laureatów udział biorą najwybitniejsi eksperci w dziedzinie kultury ludowej, wyłaniając co roku wąską grupę wyróżnionych.
O laureatce
Przygoda artystki z koronką rozpoczęła się, gdy miała zaledwie sześć lat. Dziś – jako członkini Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie i zarządu oddziału STL w Bielsku-Białej – nieustannie rozwija swój warsztat, tworząc oryginalne kompozycje łączące tradycyjne wzory z nowatorskimi rozwiązaniami. Jej prace wielokrotnie zdobywały najwyższe laury, m.in.:
2009 – Grand Prix IV Europejskiego Konkursu Sztuki Ludowej „Z nitki i gliny”, Częstochowa;
2009 – II nagroda w Ogólnopolskim Konkursie „Pamiątka z Polski” (Fundacja Cepelia);
2011 – Grand Prix w konkursie na koniakowską koronkę i beskidzki haft krzyżykowy (Bielsko-Biała);
2015 – Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za zasługi dla kultury ludowej.
Swoje prace prezentowała m.in. w Vamberku (Czechy), Stuttgarcie, Wissembourgu, Bukareszcie, Baden, Fujikawa (Japonia), a także w Warszawie, Krakowie, Lublinie, Częstochowie, Bielsku-Białej, Wiśle, Istebnej, Węgierskiej Górce. W 2012 roku jej koronki eksponowano w Muzeum Kirie no Mori w Japonii. W 2016 roku prowadziła warsztaty w Polskim Muzeum w Rapperswilu (Szwajcaria).
Wniosek
Kluczową rolę w nominacji tegorocznej laureatki odegrała dr. Małgorzata Kiereś, która opracowała i złożyła wniosek konkursowy już cztery lata temu. Jako etnografka i badaczka kultury ludowej, dr. Kiereś rzetelnie udokumentowała dorobek artystyczny koronczarki, podkreślając jej wyjątkowy wkład w zachowanie dziedzictwa, wierność tradycji i unikatowy warsztat. Wniosek w tym roku został poparty przez Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej.
Gala wręczania nagród
Nagroda została wręczona 9 lipca 2025 roku na Zamku Królewskim w Warszawie podczas wyjątkowej gali, gdzie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska osobiście nagradzała tegorocznych laureatów doceniając ich wkład w ochronę i rozwój polskiej kultury ludowej. Gratulacje artystce złożyli obecni na tym wydarzeniu Wójt Gminy Istebna Stanisław Legierski, Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury, Promocji, Informacji Turystycznej i Biblioteki Publicznej w Istebnej Ewa Cudzich oraz Przewodnicząca Komisji Oświaty, Kultury, Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej Rady Gminy Istebna Jadwiga Waszut. Galę poprowadzili wspólnie Elżbieta Legierska – mistrzyni folkloru Beskidu Śląskiego oraz Krzysztof Trebunia-Tutka –podhalański muzyk.
Wystawa
Z okazji jubileuszowej edycji przygotowana została również wystawa - w „Galerii Okno na kulturę” w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu 17, która pozwoli poznać sylwetki 18 tegorocznych laureatów oraz ich twórczość wśród których znajdują się koronki naszej laureatki. Wystawa będzie dostępna od 8 lipca do 8 sierpnia 2025 r. Z okazji jubileuszowej edycji konkursu powstał także dwupłytowy album antologii muzycznej pt. 50! Laureaci Nagród im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”.
Laureatka o nagrodzie
„Dla mnie ta nagroda jest jeszcze większą motywacją do podejmowania kolejnych wyzwań na rzecz koronki koniakowskiej. Zawsze starałam się wykonywać koronki wiernie z tradycją, z tych najcieńszych nici i właśnie w ten sposób będę przekazywać moje umiejętności przyszłym pokoleniom. Myślę, że to wyróżnienie to przede wszystkim uznanie dla całego pokolenia koniakowskich koronczarek, dowód, na to, że nasza tradycja jest wciąż żywa i doceniana. Chciałabym serdecznie podziękować dr. Małgorzacie Kiereś za dostrzeżenie wartości mojej pracy i przygotowanie wniosku, oraz Regionalnemu Ośrodkowi Kultury w Bielsku-Białej za wsparcie. Dziękuję też wszystkim, którzy towarzyszyli mi w ten wyjątkowy wieczór – wasza obecność nadała temu wyróżnieniu jeszcze głębszy sens.”
